د عدلیې وزیر: د غیر رسمي عدالت تامین لپاره موږ د جرګو قانوني کولو پرته بله چاره نه لرو
د افغانستان د اسلامي جمهوریت د عدلیې وزارت په جرګو کې د شخړو د حل په اړه د قانون د مسودې په اړه د بحث لپاره غونډه جوړه کړه. په کنفرانس کې ، د عدلیې وزیر افغانستان یو دوديز او د جرګو هیواد وباله او ټینګار یې وکړ چې د بې عدالتۍ د مخنیوي لپاره موږ د جرګو قانوني کولو پرته بله چاره نه لرو.
د عدلیې وزیر قانون پوه فضل احمد معنوي په کنفرانس کې وویل چې افغانستان دودیز او د جرګو هیواد دی او د دې جرګو لپاره حدونه او اصول باید وټاکل شي ترڅو په ټولنه کې د بې عدالتۍ مخه ونیول شي. هغه ټینګار وکړ چې جرګې هم په اسلامي شریعت کې ځانګړی ځای لري.
هغه زیاته کړه په هغه هیواد کې چیرې چې خلک په ډله ایز ډول ژوند کوي، د جرګو مخنیوی ناشونی دی. هغه په قران او احادیثو کې د جرګو اهمیت او مقام ته هم اشاره وکړه او ویې ویل چې په قرآن، احادیثو او اسلامي شریعت کې د سولې او د جرګو له لارې د شخړو په حل ډیر ټینګار شوی دی.
د عدلیې وزیر وویل: "د جرګو مخالفت د شریعت مخالفت دی. جرګه نه یوازې د شریعت له مخې ګناه نه ده، بلکه یو فضیلت هم دی."
هغه وویل چې په جرګو کې د شخړو حل کولو لپاره د قانون مسودې بشپړول په عدلیې وزارت کې د هغه یو مسؤلیت دی او ویې ویل چې د دې قانون پلي کول به په عدلیې وزارت کې زما له کاري ویاړونو څخه وي.
ښاغلي معنوي وویل چې د شخړو ګړندي حل، په ځانګړي توګه په جرګو کې مدني شخړې، که په جرګو کې عدالت نه وي ورکړل شوی، محکمې ته د تګ حق، د مسایلو بنسټیز حل او یو شمېر نور موارد د جرګو له ګټو څخه دي.
د قضائیه قوی عمومي آمریت سرپرست ښاغلی قضاوتپال جاوید رشیدي هم په کنفرانس کې خبرې وکړې او زیاته یې کړه چې د نورو ګټو تر څنګ د جرګو قانوني کول به د هیواد په محکمو کې د قضیو شمیر کم کړي.
په کنفرانس کې، د آلمان د همکارۍ دفتر د قانون حاکمیت برخې مشر ښاغلي برنډ میسر اشمیټ د دې طرحې په اړه خبرې وکړې او هیله یې څرګنده کړه چې دا طرحه ژر نهایی شي.
د یوناما د قانون حاکمیت برخې مشره آغلې مونیکا مارتینز هم له دغه طرحې څخه په بشپړ توګه خپل ملاتړ اعلان کړ او زیاته یې کړه دغه دفتر غواړي ټول عدالت ته یو شان لاسرسی ولري.
په همدې حال کې د بشري حقونو د خپلواک کمیسیون کمیشنر محمد ایوب یوسفزي هم په جرګو کې د بشري حقونو د احتمالي سرغړونو په اړه د کمیسیون اندیښنې شریکې کړې.
د عدلیې وزارت مسلکي معین ښاغلی قانونوال عبدالمجید غنیزاده، د بشر حقونو خپلواک کمیسیون کمیشنر محمد ایوب یوسفزی او د یاد وزارت ارشد مشاور ښاغلی قانونپوه محمد اشرف رسولي هم په یاد کنفرانس کې ګډون درلود او د طرحې اړوند یې خپل نظرونه د کنفرانس ګډونوالو سره شریک کړل.
ټاکل شوې په جرګو کې د شخړو د حل قانون مسودې کنفرانس غړي په دوه کاري ورځو کې د مسودې ټولې مادې وڅیړي او پدې اړه خپل اصلاحي نظرونه شریک کړي.
