تسوید و تدقیق مسوده‌های ۴۹ سند تقنینی توسط وزارت عدلیه طی یک سال گذشته
وزارت عدلیه امارت اسلامی افغانستان روز چهارشنبه، ۲۵ اسد در برنامه حساب‌دهی دولت به ملت در مرکز رسانه‌های حکومت گزارش یک ساله فعالیت‌ها و دستارودهای این وزارت را ارایه نمود. بر بنیاد گزارش مذکور، این وزارت طی یک سال گذشته مسوده‌های ۴۹ سند تقنینی را تسوید و تدقیق نموده و در عرصه‌های دفاع از حقوق و منافع عامه و امارتی، ارایه مساعدت‌های حقوقی، رسیدگی به دعاوی حقوقی، نشر اسناد تقنینی، توزیع جواز به جمعیت‌ها و رهنمای معاملات، ترجمه اسناد تقنینی و سایر عرصه‌های کاری خویش نیز دستاوردهای چشمگیری داشته است.
شیخ‌الحدیث مولوی عبدالحکیم شرعی، سرپرست وزارت عدلیه در این برنامه، حساب‌دهی را یک کار خوب و اقدام نیک یاد نموده گفت که این کار حیثیت شرعی داشته و فضای اعتماد را میان حکومت و ملت ایجاد می‌کند او تاکید کرد که با حساب‌دهی، ادارات متوجه کاستی کارهای‌شان شده و در راستای رفع آن اقدام می‌نمایند.
وی از نظام های مختلف یاد نموده و نظام امارت اسلامی را نظامی خواند که هم به ارزش‌های اسلامی پابند بوده و هم به ارزش‌های ملی پابند می‌باشد. او کار رسانه ای را در صورتیکه با اصول شرعی و رسانه ای موافق باشد، جهاد تبلیغاتی خواند و گفت در صورت این کار با صداقت و امانتداری انجام شود، جهاد تبلیغاتی و عبادت است. او از رسانه‌ها خواست که پشت این نظام استاده شده و از این نظام حمایت نمایند چرا که این نظام یک نظام شرعی است. وی همچنان به رسانه‌ها توصیه نمود که وظایف شان را با صداقت و امانتداری انجام داده و در نشر موضوعات جنبه‌های مثبت و منفی آن را در نظر گرفته و از نشر جنبه‌های منفی و شایعات دروغ خودداری نمایند.
سپس مفتی فضل هادی صاحب‌زاده، رییس عمومی انستیتوت امور قانون‌گذاری وزارت عدلیه گزارش دستاوردهای این وزارت را ارایه کرد و گفت که مسوده‌های ۴۹ سند تقنینی که از سوی این وزارت تسوید و تدقیق شده شامل قانون احصاییه، قانون امر بالمعروف، نهی عن المنکر و سمع شکایات، قانون وکلای مدافع، قانون جمعیت‌ها، قانون جلوگیری از غصب زمین و استرداد زمین‌های غصب شده و دیگر قوانین و مقرره‌های مهم می‌شود.
به گفته وی ۱۰ طرزالعمل نیز از سوی این وزارت تسوید و تدقیق شده و به دسترس مراجع مربوطه قرار داده شده و نیز ۲۵۹ مشوره و ابراز نظر حقوقی در عرصه‌های مختلف به وزارت ها و ادارات امارتی ارایه شده است. همچنین در مورد مسوده‌های ۳۵ معاهدات و تفاهم‌نامه‌ها ابراز نظر قانونی ارایه شده است.
رییس عمومی انستیتوت امور قانون‌گذاری وزارت عدلیه گفت که این وزارت طی سال گذشته ۵۲۵۲ قضیه را در راستای دفاع از حقوق و منافع عامه و امارتی در محاکم پیش برده و از اثر آن ۴۵ هزار و ۴۴۲ جریب زمین بعد از فیصله محاکم به ادارات مربوط امارتی واگذار گردیده است. همچنین ۴۴۰۰ باب دکان توسط اداره قضایای امارت استرداد شده و یا بر اثر فیصله محاکم بعد از تطبیق به ادارات امارتی تسلیم داده شده است.
در عرصه رسیدگی به دعاوی حقوقی نیز وزارت عدلیه به ۷۹ هزار ۵۷۲ عریضه حقوقی و ۱۷ هزار ۵۰۷ دوسیه حقوقی رسیدگی کرده و ۸ هزار و ۳۲۸ منازعه و قضیه حقوقی فامیلی، تجارتی و مدنی را قبل از ارجاع به محاکم حل و فصل کرده است. ۱۳۴۳ دوسیه حقوقی مدنی و تجارتی بعد از فیصله نهایی محاکم تطبیق شده است. به گفته مفتی فضل هادی صاحب‌زاده، این فعالیت‌ها قبل از انتقال ریاست عمومی حقوق از تشکیل وزارت عدلیه به ستره محکمه انجام شده و به تاریخ ۷ جدی ۱۴۰۱ تشکیل ریاست مذکور بر اساس فرمان رهبری امارت اسلامی به ستره محکمه انتقال نمود.
وزارت عدلیه در عرصه مساعدت‌های حقوقی نیز به ۷۵۴ تن مساعدت‌های حقوقی ارایه کرده و برای نزدیک به ۵۶ هزار تن از اتباع کشور با برگزاری حدود ۱۰۰۰ برنامه، آگاهی حقوقی ارایه نموده است. مساعدین حقوقی وزارت عدلیه در ۲۴۰ جلسه قضایی محاکم به منظور دفاع از مظنونین و متهمین بی بضاعت شرکت کرده و ۹۲ متهم بی بضاعت به اساس حکم محاکم برائت گرفته‌اند.
طی یک سال گذشته ۱۴۲ جوازنامه به اتحادیه‌ها و بنیادهای خیریه توسط وزارت عدلیه توزیع شده، ۵ جوازنامه تجدید گردیده و ۱۴ جوازنامه لغو شده است. همچنین ۶۶۴ جوازنامه رهنمای معاملات به متقاضیان توزیع شده، ۳۷۹ جوازنامه دیگر تجدید شده است و نزدیک به ۳۵۰ جوازنامه دیگر نیز فسخ و لغو گردیده است. وزارت عدلیه به صورت مداوم از دفاتر جمعیت‌ها و رهنمای معاملات نظارت کرده و ۴۶۷ باب دفتر رهنمای معاملات را به دلیل فعالیت غیرقانونی و استفاده از سته‌های جعلی مسدود کرده است. این وزارت به نزدیک به ۵۵۰ عریضه نویس نیز جواز جدید و تمدیدی صادر کرده و به صورت مداوم از فعالیت عریضه نویسان نظارت نموده است.
وزارت عدلیه در سال گذشته برنامه برگزاری سیمینارهای آموزشی به دارندگان جواز رهنمای معاملات را راه‌اندازی نموده که تا کنون ۵۰۰ تن در این برنامه اشتراک کرده و از حقوق و مکلفیت‌های خویش آگاه شده‌اند. همچنین به طور مداوم از متقاضیان جواز عریضه نویسی امتحان اخذ می‌گردد و تا کنون از ۱۰۲ متقاضی امتحان اخذ شده و برنامه‌های مذکور ادامه دارد.
وزارت عدلیه همچنین ۵ شماره از اسناد تقنینی را در ۱۱ هزار جلد طبع، نشر و تجدید چاپ کرده و در دسترس مردم و ادارات امارتی مرکز و ولایات قرار داده است. همچنان ۱۳۴۰۰ اعلان ثبت علایم تجارتی در ۱۲ شماره و ۲۴۰۰ جلد جریده رسمی چاپ گردیده است. یک شماره گاهنامه مجله عدالت که شامل موضوعات و مقاله‌های علمی – حقوقی است نیز توسط وزارت عدلیه تهیه و چاپ گردیده است.
از طرفی هم این وزارت به منظور تطبیق حق دسترسی به اطلاعات همواره با رسانه‌ها و مردم در ارتباط بوده و صدها مرتبه اطلاعات و معلومات لازم را از طریق مصاحبه‌ها، اطلاعیه‌ها، خبرنامه‌ها و پاسخ مستقیم به متقاضیان اطلاعات از طریق ابزارهای الکترونیکی با آنان شریک کرده است.
وزارت عدلیه در عرصه ترجمه اسناد تقنینی و تصدیق ترجمه اسناد رسمی هم دستاوردهایی داشته است که شامل تصدیق ترجمه ۸۶ هزار و ۲۸۲ قطعه سند رسمی شامل تذکره، نکاح خط، کارت تولد و سایر اسناد رسمی می‌شود.
وزارت عدلیه طی سال گذشته ۳۲ دور ارزیابی وکلای مدافع را موفقانه برگزار کرده و نیز ۱۴۰۱ جواز جدید و تمدیدی به وکلای مدافع توزیع کرده است. قرار است دور دوم امتحان وکلای مدافع نیز در هفته آینده از متقاضیان جواز وکالت دفاع اخذ گردد.
